27/05/2025
TÁC PHẨM 26 | LÊ HOÀNG TRẤN | BIÊN HÒA
SUỐI NHỎ TẠI SÔNG COXIM, BRAZIL
1/ Giới thiệu chung
Xin chào quý đọc giả, quý Ban Giám Khảo, Ban Tổ Chức đang xem bài thi của tôi. Tôi là Chu Chơi Cá. Ngày bé, "thiên nhiên hoang dã" với tôi chỉ xuất hiện trên TV. Tôi bị cuốn hút bởi vẻ đẹp bí ẩn, hùng vĩ và xanh mát của rừng rậm nhiệt đới Amazon nói riêng và thiên nhiên hoang dã Nam Mỹ nói chung. Dù chưa được trải nghiệm thực tế, tôi luôn mơ ước có một "khu rừng Nam Mỹ thu nhỏ" ngay tại nhà. Khi lớn lên, tôi đã từng bước biến ước mơ thành hiện thực. Dù không chuyên về Sinh vật học hay Động vật học, tôi vẫn tìm hiểu sâu về các dòng sông Nam Mỹ, đặc biệt là khu vực Brazil. Vô tình, tôi say đắm trước vẻ đẹp ma mị của một nhánh sông nhỏ thuộc sông Coxim ở phía bắc bang Mato Grosso do Sul, Brazil, và đó là động lực để tôi thực hiện hồ cá Biotope này.
2/ Môi trường tự nhiên khu vực mô phỏng
Sông Coxim bắt nguồn từ các khu rừng núi phía bắc Mato Grosso do Sul, chảy qua nhiều vùng nông thôn trước khi hợp lưu với sông Taquari. Sông chảy qua thành phố Coxim và đóng vai trò quan trọng trong hệ thống thủy văn, cung cấp nước cho nông nghiệp và sinh hoạt của người dân địa phương, đồng thời là môi trường sống cho nhiều loài động thực vật. Sông Coxim cũng quan trọng trong vận chuyển và nuôi trồng thủy sản, với các hoạt động như đánh bắt cá và du lịch sinh thái (đặc biệt là câu cá) gắn liền với nó.
Tại nhánh sông tôi mô phỏng, đặc điểm nổi bật nhất là rất nhiều lá khô, khiến nước có màu trà đậm – hay còn gọi là Blackwater, chứa nhiều Tannin, do đó pH khu vực này khá thấp (5.5-6.5).
Thực vật: Cyperus sp., Eleocharis minima, Ludwigia inclinata.
Các loại cá: Apistogramma Trifasciata, Brycon hilarii, Characidium laterale, Characidium aff. zebra, Cichla sp. Corydoras areio, Hyphessobrycon herbertaxelrodi, Platydoras armatulus.
3/ Thông tin về hồ cá
Là người yêu thích dòng cá Apistogramma, tôi chọn Apistogramma Trifasciata làm nhân vật chính, cùng với 10 con Hyphessobrycon Herbertaxelrodi (Neon Đen), 2 con Platydoras Armatulus (Mèo sọc dưa) và 2 con Otocinclus vittatus (cá Otto).
Kích thước hồ: 60 x 40 x 30 cm (Dài x Rộng x Cao), độ dày kính 8 mm.
Hệ thống lọc:
Lọc HBL 803: công suất 6 W, dòng chảy 500L/h, 5 ngăn vật liệu lọc Brightwell size L.
Bộ lọc kỵ khí với vật liệu lọc Brightwell size L.
Đèn: Đèn Chihiros B60 dài 60 cm với 80% mắt LED trắng và 20% mắt LED WRGB. Đèn có chế độ Bình Minh và Hoàng Hôn giúp cá không bị hoảng.
Các chỉ số nước:
Độ pH: 5.5-6.5
Độ gH: 3-4
Nhiệt độ: 28°C-30°C
Nồng độ NO3: dưới 5-10 ppm
Vật liệu trang trí: Để mô phỏng gần giống môi trường tự nhiên nhất, tôi đã thêm vào hồ bộ lũa dạng rễ, lá cây khô và Cacao pod (từ Black Water VN), Cariniana pod, Mahogany pod (từ K Black Water) – làm nhà cho các loại cá như Apistogramma, Platydoras armatulus...
Cát nền: Cát xám Femolay
Thực vật: Eleocharis minima (Ngưu ma chiên lùn)
4/ Bố cục cảnh quan hồ cá
Ngày nay, thú chơi cá cảnh không chỉ dừng lại ở việc nuôi cá độc lạ mà còn phải tạo hồ đẹp mắt và thu hút. Tôi set up bố cục hồ cá theo tỷ lệ 1/3, với chủ thể là gốc cây, nơi có khoảng trống tạo cảm giác chiều sâu. Lớp lá khô mô tả cảnh trí tự nhiên của khu vực. Để thêm chút xanh, tôi bố trí các bụi ngưu ma chiên lùn xòe ở gốc rễ, tạo hiệu ứng tự nhiên, mát mắt.
Điều may mắn là trong quá trình làm bài thi, cặp Apistogramma đã bắt cặp và sinh sản thành công. Tôi rất vui và hạnh phúc khi chinh phục được dòng cá phượng hoàng hoang dã này (có clip minh họa).
5/ Bảo vệ môi trường
Trước đây, tôi luôn trăn trở liệu việc nuôi cá đánh bắt tự nhiên có phải là bảo tồn trước ô nhiễm, hay là sai lầm do vô tình đẩy các loài cá vào tình trạng báo động vì khai thác quá mức. Nhưng với tôi, không có gì là tuyệt đối, cần có sự cân bằng. Chỉ cần chúng ta biết loại nào được phép nuôi nhốt, và nuôi nhốt như thế nào để bảo tồn sự đa dạng của loài cá nói riêng và sinh vật nói chung, thì đó là điều tuyệt vời.
Ví dụ về câu chuyện cá Mè Vinh (Barbonymus gonionotus): Đây là loài cá chép nuôi chủ lực ở Đông Nam Á, sinh sống ở sông, kênh, rạch, ao hồ Đồng bằng sông Cửu Long. Với vảy bạc đều và lưng hơi nhô, cá mè vinh không quá nổi bật. Chúng di chuyển theo đàn, dễ bị đánh bắt quá mức, từng gần như biến mất. Nhận thức nguy cơ, người dân Tiền Giang đã ươm giống từ cá còn sót lại. Khả năng sinh sản vượt trội (4-5 lứa/năm, mỗi lứa hàng trăm nghìn trứng) cùng biện pháp nuôi trồng hiện đại đã giúp sản lượng phục hồi đáng kể, mở ra hướng bảo tồn bền vững.
Đây là quan điểm của tôi, còn bạn thì sao?
6/ Lời cảm ơn
Xin chân thành cảm ơn Ban Tổ Chức, Ban Giám Khảo cùng các anh em ban quản trị đã tổ chức cuộc thi VietBAC 2025 – nơi các anh em cùng đam mê được giao lưu, chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau. Chúc hội nhóm ngày càng phát triển mạnh mẽ và bền vững. Xin cảm ơn.