10/07/2025
Đây là 10 bài học sâu sắc trích từ 366 bài học trong cuốn "The Daily Stoic" của Ryan Holiday,
1. Bạn không kiểm soát thế giới – nhưng bạn kiểm soát chính mình
“You have power over your mind — not outside events. Realize this, and you will find strength.” – Marcus Aurelius
→ Bài học: Hạnh phúc không đến từ việc kiểm soát người khác hay sự kiện, mà từ việc kiểm soát thái độ, phản ứng, và cách ta nhìn nhận vấn đề.
→ Ví dụ: Khi ai đó phê bình bạn nơi công sở, thay vì phản ứng gay gắt, bạn dừng lại, hít thở sâu và tự hỏi: "Họ đang nói gì đúng không? Mình có thể học được gì từ phản hồi này?"
2. Chịu đựng và hành động – đó là bản chất của nội lực
“Endure and renounce.” – Epictetus
→ Bài học: Có những điều cần chấp nhận và vượt qua, thay vì né tránh. Sự chịu đựng có ý thức là bước đầu của rèn luyện bản lĩnh.
→ Ví dụ: Khi bạn đang khởi nghiệp và bị từ chối 5 lần liên tiếp, thay vì bỏ cuộc, bạn xem đây là "thuế khởi đầu" và tiếp tục điều chỉnh, kiên trì tiến về phía trước.
3. Không điều gì tốt hay xấu – chỉ là ta nghĩ vậy
“It’s not things themselves that disturb us, but our judgments about them.” – Epictetus
→ Bài học: Một lời nói, một thất bại, hay một mất mát – bản thân nó không mang tính tiêu cực. Thái độ mới là thứ làm ta khổ hay yên.
→ Ví dụ: Mất một công việc tưởng là thảm hoạ, nhưng với người có góc nhìn đúng đắn, đó có thể là cơ hội để chuyển hướng sang nghề phù hợp hơn.
4. Đừng lãng phí thời gian với thứ không thuộc về bạn
“If it’s not right, don’t do it. If it’s not true, don’t say it.” – Marcus Aurelius
→ Bài học: Hành vi và lời nói phản ánh bản chất. Sống chính trực không chỉ để người khác tin – mà là để bạn tôn trọng chính mình.
→ Ví dụ: Bạn từ chối tham gia vào những cuộc "nói xấu đồng nghiệp" dù điều đó giúp bạn được lòng sếp – vì điều đó không đúng với nguyên tắc sống của bạn.
5. Hãy chuẩn bị tinh thần cho nghịch cảnh – trước khi nó đến
“The art of living is more like wrestling than dancing.” – Marcus Aurelius
→ Bài học: Cuộc sống không phải là bản valse nhẹ nhàng. Người mạnh là người chuẩn bị cho va đập, thất vọng, tổn thương, và vẫn đứng vững.
→ Ví dụ: Một sinh viên chuẩn bị tinh thần bị trượt học bổng và lên phương án B – làm việc bán thời gian – thay vì sốc và buông xuôi.
6. Im lặng là sức mạnh – không phải sự yếu đuối
“Better to trip with the feet than with the tongue.” – Zeno
→ Bài học: Nhiều rắc rối không đến từ hành động, mà từ lời nói thiếu kiểm soát. Im lặng đúng lúc là một dạng trí tuệ.
→ Ví dụ: Trong một buổi họp căng thẳng, thay vì tranh cãi tay đôi với đồng nghiệp, bạn chọn im lặng ghi chép và phản hồi sau đó bằng email chuyên nghiệp.
7. Đừng so sánh mình với ai – hãy làm tốt phần của mình
“Don’t seek for everything to happen as you wish it would, but rather wish that everything happens as it actually will – then your life will flow well.” – Epictetus
→ Bài học: Khi không ép đời theo ý mình, bạn thoát khỏi ganh đua, đố kỵ, và áp lực. Bình an đến từ sự thuận theo — chứ không buông xuôi.
→ Ví dụ: Bạn bè bạn mua nhà, đi du lịch khắp nơi – bạn không vội vàng so sánh, mà tập trung ổn định công việc, đầu tư lâu dài theo tốc độ của mình.
8. Mỗi ngày là một lần rèn luyện nhân cách
“Character is fate.” – Heraclitus
→ Bài học: Thành công thật sự không đến từ may mắn, mà từ nhân cách vững chắc, được rèn luyện qua từng quyết định nhỏ mà đúng.
→ Ví dụ: Khi người khác gian lận để được điểm cao hay khen thưởng, bạn vẫn chọn làm đúng và tin rằng sự trung thực sẽ dẫn đến thành công bền vững.
9. Tất cả rồi sẽ qua – kể cả những điều tưởng như mãi mãi
“Time is like a river made up of the events which happen.” – Marcus Aurelius
→ Bài học: Mọi thứ đang xảy ra chỉ là một đoạn ngắn trong dòng sông thời gian. Buông bỏ bám víu, bạn mới sống được trọn vẹn hiện tại.
→ Ví dụ: Một mối quan hệ tan vỡ không phải là sự kết thúc. Khi hiểu rằng nỗi đau cũng trôi qua, bạn không còn sợ mất mát – mà biết sống sâu sắc từng khoảnh khắc.
10. Bạn chỉ có hôm nay – hãy sống như thể nó là ngày cuối cùng
“You could leave life right now. Let that determine what you do and say and think.” – Marcus Aurelius
→ Bài học: Tử thần không báo trước. Hãy sống ngay hôm nay với ý thức rõ ràng về giá trị, tình yêu, sự tử tế và lựa chọn của mình.
→ Ví dụ: Thay vì trì hoãn việc gọi điện cho bố mẹ, nói lời yêu thương với người bạn đời – bạn chọn làm ngay hôm nay, vì bạn không chắc mình có "ngày mai"
Trích từ "The Daily Stoic" của Ryan Holiday: https://tinyurl.com/366-chiem-nghiem-ve-tri-tue
