02/09/2024
แนะนำแมวตัวเมียอายุ5เดือนขึ้นไป (ก่อนติดสัดครั้งแรก/แมวตัวผู้ 5-6เดือนขึ้นไป(ก่อนติดสัดแล้วสเปร์ยฉี่)
สุนัขตัวเมียและตัวผู้ อายุ6เดือนขึ้นไป
👨⚕️อัพเดตความรู้ล่าสุด เรื่องการทำหมันสุนัขและแมวก่อนวัยเจริญพันธุ์ ( puberty )
สนับสนุนข้อมูลดีๆโดยแบรนด์สินค้าของบริษัท ClenoPet คลีโนเพ็ท เวชสำอางสัตว์เลี้ยง โดยสัตวแพทย์และเภสัชกร และ ChimZeo ชิมเซโอ้ ขนมหมา ที่มีปัญหาสุขภาพ โดยสัตวแพทย์
ก่อนหน้านี้หลายๆคนที่เลี้ยงสัตว์คงทราบว่า การทำหมันสุนัขและแมวที่อายุน้อยเกินไป อาจก่อให้เกิดผลเสียโดยเฉพาะในแมวเพศผู้ คือขนาดอวัยวะเพศ และท่อทางเดินปัสสาวะเล็ก ทำให้เกิดภาวะฉี่ไม่ออกได้ง่าย
🎯 แต่ล่าสุด ความเชื่อและข้อมูลทางการสัตวแพทย์ในอดีต อาจต้องสั่นคลอน!!!
เมื่อมีการทดลอง ศึกษาเปรียบเทียบผลของการทำหมันแมวก่อนวัยเจริญพันธุ์ (อายุ 8-12 สัปดาห์) เทียบกับแมวทำหมันช่วงอายุปกติ (6-8 เดือน) รวมหมด 800 ตัว เป็นเวลา 24 เดือน ไม่พบความแตกต่างของอุบัติการณ์การเกิดโรค feline lower urinary tract disease (FLUTD) ( ซึ่งจะทำให้แมวฉี่ไม่ออก ปวดเบ่งฉี่ปนเลือด ) , ท่อปัสสาวะอุดตัน (urethral obstruction) และโรคผิวหนัง (Porters et al. 2015)
การวัดขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางท่อปัสสาวะแมวเพศผู้ที่ทำหมัน ก่อนและหลังวัยเจริญพันธุ์ไม่มีความแตกต่างกัน (Root Kustritz et al. 1996) ในทางกลับกัน แมวที่ทำหมันก่อนวัยเจริญพันธุ์มีโอกาสเกิดโรค feline degenerative joint disease (DJD) ซึ่งเป็นโรคที่เกิดการเสื่อมของข้อต่อ ได้น้อยกว่าแมวที่ไม่ได้ทำหมัน ประเมินเมื่อแมวอายุถึง 6 ปี (Maniaki et al. 2021) และแมวที่ทำหมันก่อนอายุ 6 เดือน ลดโอกาสเกิดเนื้องอกเต้านม (Overly et al. 2005)
บทความโดย ศาสตราจารย์สัตวแพทย์หญิงดร.เกวลี ฉัตรดรงค์
++++++++++++++++++++++++++++++++++
🚩ผลกระทบของการทำหมันก่อนวัยเจริญพันธุ์ต่อขนาดของอวัยวะสืบพันธุ์ (external genitalia)
ฮอร์โมนจากอวัยวะสร้างเซลล์สืบพันธ์ุมีผลในการควบคุมการพัฒนาและการเจริญเติบโตของลักษณะภายนอกของอวัยวะสืบพันธุ์ทั้งในสุนัขและแมว ผลจากการวิจัยของ Stubbs และคณะในปี 1996 พบว่า
1 ) แมวตัวเมียที่ทำหมันที่อายุ 7 สัปดาห์ หรือ 7 เดือน มีขนาดของอวัยวะเพศเมีย เล็กกว่าแมวที่ไม่ได้ทำหมันเมื่อตรวจที่อายุ 12 เดือน
2 ) ในสุนัขเพศเมียขนาดของอวัยวะเพศเมีย ในสุนัขที่ทำหมันที่อายุ 7 สัปดาห์ และ 7 เดือน ก็มีขนาดเล็กกว่าสุนัขที่ไม่ได้ทำหมัน เมื่อเปรียบเทียบกันที่อายุ 15 เดือนเช่นเดียวกัน (Salmeri et al., 1991)
3 ) ในแมวเพศผู้ที่อายุ 22 เดือน พบว่าไม่สามารถปลิ้นอวัยวะเพศออกมาได้อย่างสมบูรณ์ (complete pe**le extrusion) ในแมวที่ทำหมันตั้งแต่อายุ 7 สัปดาห์ เนื่องจากอวัยวะเพศเล็ก และมีเพียง 60% ของแมวที่ทำหมันที่อายุ 7 เดือนที่สามารถปลิ้นอวัยวะเพศออกมาได้อย่างสมบูรณ์ เมื่อเทียบกับแมวที่ไม่ได้ทำหมัน (Root et al., 1996)
4 ) สำหรับในสุนัขการทำหมันที่อายุ 7 สัปดาห์ ส่งผลให้ขนาดของอวัยวะเพศผู้ เล็กกว่าเช่นเดียวกัน (Salmeri et al., 1991)
🚩ผลกระทบของการทำหมันก่อนวัยเจริญพันธุ์ต่อขนาดของท่อปัสสาวะ (urethral diameter)
จากการศึกษาของ Root และ คณะในปี 1996 และ Herron ในปี 1972 ไม่พบภาวะการตีบแคบของท่อปัสสาวะในแมวเพศผู้ที่ทำหมันในช่วงต่าง ๆ (7 สัปดาห์ หรือ 7 เดือน) เปรียบเทียบกับตัวที่ไม่ได้ทำหมัน
นอกจากนี้จากการศึกษาในระยะยาวไม่พบความสัมพันธ์ระหว่างอายุที่ทำหมัน และอุบัติการณ์การเกิด feline lower urinary tract disease (FLUTD) ในทั้งสองเพศ (Howe et al., 2000; Porters et al, 2015; Spain et al., 2004) แต่อย่างไรก็ตาม การทำหมันที่อายุต่าง ๆ ในแมวก็ยังถูกจัดเป็นหนึ่งในปัจจัยเสี่ยงที่เป็นไปได้ในการเกิดภาวะ FLUTD (Fennel, 1975; Willeberg and Priester, 1976; Walker et al, 1977; Lekcharoensuk et al, 2001)
🎯จึงสรุปได้ว่า
การทำหมันก่อนวัยเจริญพันธุ์อาจส่งผลกระทบต่อขนาดของอวัยวะเพศทั้งในสุนัขและแมว ทั้งเพศผู้และเพศเมีย
😽สำหรับในแมวที่ไม่ได้ต้องการใช้เพื่อการขยายพันธุ์ให้แนะนำหมันที่อายุ 5 เดือนทั้งในเพศผู้และเพศเมีย
🐶สำหรับในสุนัขเนื่องจากความหลากหลายในการเกิดโรคต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องนอกเหนือไปจากระบบทางเดินปัสสาวะและระบบสืบพันธุ์ จึงมีข้อแนะนำเป็นแนวทางดังนี้
การทำหมันในสุนัขเพศผู้😎
พันธุ์เล็ก (20 kg): ทำเมื่ออัตราการเจริญเติบโตคงที่สำหรับพันธุ์นั้น ๆ (9 - 15 เดือน)
การทำหมันในสุนัขเพศเมีย😏
พันธุ์เล็ก (20 kg): ทำเมื่ออัตราการเจริญเติบโตคงที่สำหรับพันธุ์นั้น ๆ (5 - 15 เดือน)
อ้างอิง
1. Small Animal Internal Medicine, Ettinger et al. 2017
2. https://www.aaha.org/.../life.../spay-and-neuter-timing/
โดย สมาคมสัตวแพทย์ผู้ประกอบการบำบัดโรคสัตว์แห่งประเทศไทย
