Vet Pulse Nepal

15/06/2025

Main Causes of Abortion in Cows at 5–6 Months of Pregnancy:

1. Brucellosis
This is a bacterial disease caused by Brucella abortus. It’s one of the most common causes of abortion in mid-to-late pregnancy. Cows usually abort between 5 and 7 months. It can also cause retained placenta and is dangerous to humans (zoonotic).

2. Leptospirosis
Caused by Leptospira bacteria, this disease can lead to abortion storms (many cows aborting at once). Other signs include fever, weakness, and sometimes yellowing of the eyes and urine.

3. Infectious Bovine Rhinotracheitis (IBR)
This viral infection is caused by Bovine Herpesvirus-1. Cows may abort suddenly during the 4th to 8th month without showing any visible respiratory signs. It can spread quickly in a herd.

4. Bovine Viral Diarrhea (BVD)
This is a viral disease that affects reproduction. It can cause abortions, birth defects, weak calves, and infertility. Infection during the 5th month often leads to abortion or a deformed calf.

5. Neosporosis
Caused by a protozoan parasite (Neospora caninum), this disease often leads to abortion during mid-gestation. The cow usually shows no other signs, which makes it hard to detect without lab testing.

6. Listeriosis
This is caused by Listeria monocytogenes, often found in spoiled silage (rotten feed). It can lead to abortion as well as nervous system problems like head tilting or circling in affected cows.

7. Campylobacteriosis and Salmonellosis
These bacterial infections are also known to cause mid-term abortions. Salmonella may cause diarrhea in addition to abortion, while Campylobacter affects fertility and conception rates.

Nutritional Causes

A lack of important nutrients like selenium, vitamin E, iodine, calcium, or phosphorus can weaken the pregnancy and lead to abortion.

If the cow is not getting enough energy or protein, the fetus may not develop well and might be lost around the 5–6 month stage.

Toxic Causes

Feeding cows moldy feed or silage containing mycotoxins (toxins produced by fungi) can trigger abortion.

Poisonous plants or high levels of nitrates in forage or water can also cause abortion.

Management & Stress-Related Causes

Trauma from rough handling, fighting with other animals, or slipping and falling can cause physical stress that leads to abortion.

Transportation during mid-pregnancy, especially in hot weather or stressful conditions, can lead to abortion.

Improper vaccination (especially using live vaccines not safe for pregnant cows) can also cause pregnancy loss.

How to Prevent Abortions in Cows:

Vaccinate cows properly before breeding.

Maintain clean and hygienic living conditions.

Avoid feeding moldy or spoiled feed.

Provide a balanced diet with minerals and vitamins.

Handle pregnant cows gently, especially in mid to late pregnancy.

Test for diseases if you see repeated abortions.

Consult a vet for diagnosis and treatment if abortion persist.

28/04/2025

घरपालुवा जनावरको सुरक्षाका लागि माइक्रोचिप अनिवार्य लगाऔँ

घरमा पाल्ने कुकुर, बिरालो जस्ता जनावार हाम्रो परिवारको हिस्सा पनि हो । बेला बेलामा यस्ता घर पालुवा जनावरहरु हराएको, चोरी भएका गुनासो काठमाडौं महानगरपालिकामा आउने गरेका छन् । सो समस्याको समाधान माइक्रो चिपिङ मार्फत गर्न सकिन्छ । त्यस कारण हामीले माइक्रो चिपिङ कार्यक्रमलाई अभियानको रुपमा अगाडी बढाउदै छौ ।

काठमाडौं महानगरपालिकाले कुकुर\बिरालो व्यवस्थापन, नियन्त्रण र दर्ता कार्यविधि, २०७९ जारी गरेको छ । यस कार्यविधिको दफा ३ (च) मा महानगर क्षेत्रभित्रका घरपालुवा कुकुर र बिरालोको दर्ता अनिवार्य गरिएको छ । यसअनुसार, महानगरपालिकाले कुकुर/बिरालो दर्ता तथा माइक्रो चिपिङ कार्यक्रम सञ्चालन सुरु गरेको छ ।

काठमाडौं महानगरपालिकाको 'आर्थिक ऐन २०८१' अनुसार, नेपाली जातका सामुदायिक कुकुर वा विरालो घरमा पालेर आफ्नो नाममा दर्ता गराएमा वडाबाट निःशुल्क दर्ता गरिनेछ। तर, विदेशी जातका कुकुर वा विरालोको हकमा भने प्रति जनावर रु. २,००० सेवा शुल्क लाग्ने व्यवस्था गरिएको छ।

कार्यविधिको दफा ७ अनुसार, कुकुर\बिरालोमा माइक्रोचिप लगाएर सम्बन्धित वडा कार्यालयमा दर्ता गराउने दायित्व स्वयम कुकुर बिरालो पाल्ने व्यक्तिको हो। माइक्रोचिप लगाइएका कुकुर\बिरालोको मृत्यु भएमा, स्थानान्तरण गरेमा वा हराएमा मालिकले ७ दिनभित्र सम्बन्धित वडा कार्यालयमा जानकारी दिन समेत हामी आग्रह गर्न चाहन्छौ ।

माइक्रोचिपले हराएका कुकुर वा बिरालोलाई मालिकसँग पुनर्मिलन गराउन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । यो सानो चिपले स्थायी पहिचान प्रदान गर्छ र हराएको पाल्तु जनावरलाई सहजै भेट्टाउनका लागि सहजिकरण गर्दछ । माइक्रोचिप लगाउने प्रक्रिया छिटो, सुरक्षित र किफायती छ । त्यसैले हामी ८ हप्ताभन्दा माथिका कुकुरमा माइक्रोचिप अनिवार्य रुपमा लगाउन आग्रह गर्न चाहन्छौ । साथै कुकुर\बिरालो बेच्न वा अरूलाई दिनुअघि माइक्रोचिप अनिवार्य लगाउन अनुरोध गर्दछौ ।
***n

26/04/2025

24/04/2025

दुख व्यक्त।।।
अहिले विभिन्न सञ्चार माध्ययमबाट पशु चिकित्सकलाई तल्लो दर्जाको चिकित्सक भनि चिनाउने र सोहि अनुसारको विधायिकालाई गलत तथ्य र तथ्याङ्कहरु सम्प्रेसण गरी कानून निमार्ण प्रकृयालाई प्रभाव पार्ने गतिविधिहरु वढीरहेको देखिएको छ। तसर्थ पशु चिकित्सकहरु विच भिन्नता र समानताका केहि तथ्य र तथ्याङ्क जानकारीको लागि वुदागत रुपमा प्रस्तुत गर्ने अनुमती चहान्छु।

1. पशु चिकित्सक र अन्य चिकित्सकहरु विचरहेका समानत: तुलन जहिले पनि नजिकको वर्ग, समुदाय र विचार माथि गरिन्छ। नेपालमा सम्पूर्ण चिकित्सकहरुले +२ साईन्समा कम्तिमा ५०% प्राप्ताङ्क गरेर मात्र रोटेसनल इन्टर्नसिप बाहेकको साढे चार वर्षको चिकित्सा शीक्षा अध्ययन गर्ने गर्दछन। तत्पश्चात सम्वन्धित परिषद्ले लिने लाईसेन्सिङ्ग परीक्षामा उत्तीर्ण भए पछी मात्र चिकित्सा व्यवसाय गर्न पाउने कानूनी व्यवस्था रहेको छ। विश्वविद्यालय अनुसार मानव स्वास्थ्यका चिकित्सकहरुले १९४ देखि २१० क्रेडिट आवर वा सो सरह पढ्दै गर्दा पशु चिकित्सकले पनि १९८ देखि २११ क्रेडिट आवर पढ्ने गरेका छन। मानव चिकित्सा अध्ययन गर्दा विषय अनुसार प्रति कोर्षकोव शुल्क ११ लाख देखि ४१ लाख सम्म हुदा पशु चिकित्सक अध्ययन गर्न अधिक्तम २२ लाख छ। Anatomy, Histology, Physiology, Biochemistry, Pathology, Pharmacology, Microbiology, Forensic Medicine, Community Medicine, Internal Medicine, Surgery, Obstetrics and Gynecology लगाएतका विषयहरु समान विषयहरु दुवै क्षत्रका चिकित्सकको पाठ्यक्रममा रहेको देखिन्छ। यसका साथै पशु चिकित्सकहरुले थप लामखुट्टे देखि हात्ती सम्मको स्वास्थ्यमात्र नभै पशु पालनका विषय समेत अध्ययन गर्नु पर्ने भएकोले पशु चिकित्सा विषय अझै जटिल र विशिष्टकृत विधाका रुपमा रहेदै आएकोछ।
2. पाईसकेको अधिकार खोस्न नहुने: कर्णाली र बागमती प्रदेश निजामती सेवा ऐनले पशु चिकित्सकलाई समेत स्वास्थ्य सेवाका चिकित्सकहरु सरह ८औ तहमा पदपुर्ती गर्ने व्यवस्था गरिसकेको छ। सोहि अनुसार बागमती प्रदेशमा १०० जना भन्दा धेरै चिकित्सकहरुको लोक सेवा आयोगबाट पदपुर्ती भईसकेका छन। कर्णाली प्रदेशमा राखिएको उक्त व्यवस्थाका कारण २०७८ अघी प्रदेश र स्थानिय तहमा करिव शुन्य अवस्थामा उपस्थित पशु चिकित्सकको संख्या अहिले बढेर करिव ८० हारारीमा पुगेको छ। यस किसिमको व्यवस्थाले पशु चिकित्सकको करिव ३२% मा रहेको व्रेनड्रेन कम घटाउन मद्दत गरिरहेको छ।
3. अन्तराष्ट्रिय अभ्यास: भारतको सर्वोच्च अदालतले २०१८ मा परमादेश मार्फत पशु चिकित्सकहरुलाई अन्य चिकित्सकसरह समान तलब र ओहदा (Pay and Parity) दिनु भनि आदेश जारी गरेको देखिन्छ। सोहि वर्षको सेप्टेम्वरमा भारत सरकारले Executive Order जरी गरी कार्यान्वय गरेको थियो। हाल संघीय सेवामा पूर्णत लागु भएको अवस्था छ। तर २०२३ सम्म हिमाञ्चल प्रदेश सेवामा यो व्यवस्था लागु नभए पश्चात २ मार्च २०२३ मा हिमाञ्चल उच्च अदालतले पशु चिकित्सकलाई ९० दिन भित्र वरावरको तलब र ओहदाको व्यवस्था गर्नु र ९० दिन भित्र नदिएको अवस्थामा तलबको ७.५% व्याज समेत पशु चिकित्सकलाई भूक्तानी गर्नु भनि आदेश जारी गरेको देखिन्छ। त्यस्तै पाकिस्तानको Civil Servants Act, 1973 अनुसार सम्पूर्ण चिकित्सकहरुलाई BASIC PAY SCALE 17 मा सेवा प्रवेश गर्ने व्यवस्था गरिएको छ। जापनको National Public Service Act (Act No. 120 of 1947), साउथ कोरियाको Public Service Official Act, 1949 र सिंगापुरको Public Sector (Governance) Act, 2018 ले समेत पशु चिकित्सक र अन्य चिकित्सकहरुलाई एकै तहमा क्रमश National Public Service Level II, Grade 5 र MX13 तहमा सेवा प्रवेशको व्यवस्था गरेको छ। कृषि क्षेत्रमा राम्रो काम गरिरहेका विकसित देशहरु अष्ट्रेलियाको Australia Public Service Act 1999 र न्यूजिल्याण्डको Public Service Act 2020 ले समेत क्रमश: APS Level 6 र मेडिकल/भेटेरिनरी अफिसर Grade 5 मा समान सेवा प्रवेशको व्यवस्था गरेको छ। युरोप तिरको अभ्यास हेर्ने हो भने क्यानाडाको Public Service Employment Act, 2003 मार्फत समान पद र तलबमानमा सेवा प्रवेशको व्यवस्था गरेको छ। यस्तै गरी अन्य डेनमार्क, स्विडेन, नर्वे, फिनल्याण्ड लागएतका देशका निजामती सेवाका कानूले समेत समान अधिकार दिएका छन। यस्तै गरी साउथ अफ्रकाले समेत पशु चिकित्सकलाई भेटेरिनरी अफिसर र मेडिकल चिकित्सकलाई मेडिकल अफिसर भनि समान तह ११ मा पदपुर्ति गरिरहेको छ।
4. नेपाल पशु चिकित्सा परिषद्‌का दर्तावाल पशु चिकित्सकलाई आठौ तहमा पदपुर्ती गर्दा राज्यलाई कुनै ठुलो व्यभार थपिने देखिदैन। यस किसिमका व्यवस्थाले पशु चिकित्सकहरु दुरदराजमा पुग्न उत्प्रेरित हुनेछन। पशु चिकित्सकको विदेशिने दर घट्ने छ। स्थानिय तहमा पशु चिकित्सकको उपस्थितिले “पशु विरामी हुदा रोग नियन्त्रण हुन्छ” भन्ने मनोविज्ञान किसानमा विकास भई व्यवसायीक पशुपालन बढ्नगई ग्रामीण अर्थतन्त्र समेत सबलिकरणमा टेवा पुग्नेछ। एनिमल प्रटिनको उपलब्धता वढ्न गई मानव स्वास्थयमा समेत सकरात्म प्रभाव पर्ने देखिन्छ।

Dr. Manoj Kumar Shahi

20/04/2025

राष्ट्रिय याक दिवसको सम्पुर्णमा शुभकामना !!!

05/04/2025

5 Core Vaccines for Dogs
Rabies: Rabies is a serious disease that can be fatal to both dogs and humans.

All dogs should be vaccinated against rabies, and booster shots should be given every one to three years depending on state law.

Parvovirus: Parvovirus is a deadly disease that can affect dogs of all ages, but puppies are especially vulnerable.

The virus attacks the gastrointestinal system, causing severe vomiting and diarrhoea. Parvovirus can also cause heart problems and death. All dogs should be vaccinated against parvovirus, with booster shots given every one to two years.

Distemper: Distemper is a highly contagious disease that affects the respiratory, gastrointestinal, and nervous systems of dogs.

It can cause severe coughing, vomiting, diarrhoea, seizures, and death. Puppies are especially vulnerable to the disease. All dogs should be vaccinated against distemper, with booster shots given every one to two years.

Leptospirosis: Leptospirosis is a bacterial disease that affects the kidneys and liver of dogs. It can be transmitted through contact with contaminated water or soil.

The disease can cause severe kidney damage and death. All dogs should be vaccinated against leptospirosis, with booster shots given every one to two years.

Infectious Canine Hepatitis: Hepatitis is a viral disease that affects the liver of dogs. The symptoms can range from loss of appetite and thirst, fever and bleeding.

It is usually spread through contact with contaminated or infected urine, saliva or faeces.