05/04/2025
Houd de Aziatische hoornaar beheersbaar
Een groeiende dreiging voor insecten, natuur en mens
Nu de temperaturen weer stijgen en de natuur langzaam ontwaakt, komen ook de eerste insecten tevoorschijn. Helaas geldt dat ook voor een ongewenste bezoeker: de Aziatische hoornaar (Vespa velutina). Deze invasieve exoot vormt een ernstige bedreiging voor onze al kwetsbare insectenpopulaties, waaronder honingbijen en andere bestuivers. De Taskforce Aziatische hoornaar roept daarom iedereen op om alert te zijn en mee te helpen de verspreiding te beperken.
Waarom de Aziatische hoornaar zo’n probleem is
Het gaat al jaren niet goed met de Nederlandse insecten. De oorzaken zijn bekend: intensieve landbouw, pesticiden, stikstofuitstoot, klimaatverandering en het verdwijnen van natuur. En nu komt daar de Aziatische hoornaar nog bovenop. Eén nest van deze roofinsecten eet in een seizoen gemiddeld 11,3 kilo aan insecten op – dat zijn meer dan 100.000 beestjes.
Ook de imkerij en landbouwsector ondervinden de gevolgen. Honingbijen zijn essentieel voor de bestuiving van fruit, zaden en gewassen, en vormen zo een onmisbare schakel in onze voedselproductie. De jaarlijkse economische meerwaarde van deze bestuiving wordt in Nederland geschat op maar liefst 2,41 miljard euro. Daarnaast zorgen de hoornaars voor directe schade aan fruitoogsten en vormen ze een risico voor de volksgezondheid wanneer nesten op laaggelegen plekken voorkomen. De dieren zijn namelijk zeer agressief in de verdediging van hun nest en kunnen meerdere keren steken.
Wat jij kunt doen
Iedereen kan helpen om de opmars van de Aziatische hoornaar te vertragen. De Taskforce Aziatische hoornaar geeft een aantal eenvoudige tips:
Leer de soort herkennen: Ze zijn 2,5 tot 3 cm groot, met een zwart borststuk, gele pootuiteinden en een brede geel-oranje band op het achterlijf.
Let op plekken waar ze graag nestelen, zoals onder afdakjes, nestkastjes en in schuurtjes.
Zie je er één vliegen? Vooral in het voorjaar zoeken ze de dwergmispel (Cotoneaster spp.) op.
Maak een foto en meld de waarneming via waarneming.nl.
Vang de koningin (alleen als je zeker bent van je zaak): Gebruik een vlindernetje, stop haar in een potje en vervolgens in de vriezer voor een zachte dood.
Plaats een selectieve val, maar doe dit zorgvuldig. Interesse? Neem contact op met je lokale imkervereniging via: bijenhouders.nl/lokale-verenigingen.
Herken het verschil
Verwar de Aziatische hoornaar niet met de inheemse Europese hoornaar. Die is groter (3 tot 3,5 cm), heeft een roodbruin borststuk en poten, en een overwegend geel achterlijf. De Europese hoornaar hoort bij onze natuur en moet met rust gelaten worden.
Een gezamenlijke verantwoordelijkheid
Sinds de eerste melding in 2017 is het aantal Aziatische hoornaarnesten explosief gestegen. De soort staat inmiddels op de Europese Unielijst van invasieve exoten. Samen kunnen we verdere verspreiding tegengaan. Dus wees alert, meld je waarnemingen en help mee aan het beschermen van onze natuur, landbouw én gezondheid.