06/07/2020
Ik zie het op het moment zoveel om mij heen dat je gerust mag spreken van een golf 'corona pups'! Wees kritisch bij het uitzoeken van een pup in het belang van welzijn en gezondheid van de pup zelf.
Nog liever: ga voor een tweede kans hond (bijvoorbeeld uit asiel) ipv bij te dragen aan de wildgroei van puppy fokkers. En ook dan: realiseer je waar je aan begint! Een hond heeft tijd, aandacht, zorg en begeleiding nodig. Ook als je straks wel weer dagelijks naar kantoor gaat, de kinderen naar school zijn en je straks met het gezin weer op vakantie naar Verweggistan wil.
BROODFOKKERIJ, GASTGEZIN-TEVEN & VERANTWOORDELIJKHEID ALS KOPER
“Maar hoe kun je zo’n snuitje nou weerstaan” kopte de krant gisterochtend. Het is het zoveelste artikel over de hondenbroodfokkerij, zoals ze de laatste weken veel verschijnen. Ook op TV is de laatste tijd veel te zien over mensen die een broodfok-pupje aangeschaft hebben. En waar achteraf vaak een heleboel mis mee scheen te zijn. In de Coronatijd groeit deze puppyhandel gestaag.
TERM BROODFOKKER
Laten we eerst de term “broodfokker” eens nader bekijken: een broodfokker is iemand die honden (of andere dieren) fokt met als voornaamste doel geld te verdienen, en het welzijn van de dieren ondergeschikt stelt aan de economische belangen. Een dergelijke fokker let daarom niet (of minder) op de gezondheid en het karakter en welzijn van het dier.
En de term “fokker” betekent: degene die ten tijde van de worp eigenaar is van de moederhond. Iemand die dus eenmalig een nestje heeft is ook een fokker.
“Lomp” zou je zeggen, “iedereen weet toch dat je geen broodfokhond moet aanschaffen”. Ja, maar blijkbaar ligt dat niet zo eenvoudig. Iedereen weet echt wel dat je geen pup moet kopen die uit een duistere, vieze stal komt (al zijn er nog steeds mensen waarbij dan nog steeds geen alarmbellen afgaan). Maar broodfokkers zijn natuurlijk ook niet meer van gisteren. En weten dat een vieze stal niet meer de manier is om je handelswaar aan de man te brengen.
Van de week was er een cursist op mijn hondenschool. Een lieve rustige vrouw met een jonge labradoodle. Heel eerlijk bekende ze dat ze zich erg had vergist in de aankoop van deze hond. Voorheen had ze al een Bouvier en een Herder gehad; een ervaren hondenbezitter dus. Ze snapte niet wat er in de opvoeding met deze hond nu mis ging. Ze was hopeloos. Haar hond reageerde op alles, was druk, blafte veel, was springerig, en in huis hing hij geregeld in haar armen die vol krassen zaten. De fokker van deze hond was aangesloten bij de ‘rasvereniging’ (ik zet dit tussen haakjes omdat een Labradoodle nog geen erkend ras is) en haar aankoop was weloverwogen en leek bij de goede fokker te zijn. De pups lagen in huis, er werd wat aan socialisatie gedaan en ze kreeg een puppypakket en aankoopcontract mee en alles leek oké. Bij wat doorvragen kwamen we al snel op mogelijke oorzaken van het gedrag van haar hond.
GASTGEZIN-TEEF
De moederhond van haar pup was niet een hond die bij de fokker woonde maar was een zogenaamde ‘gastgezin-teef’. Deze formule wordt bij fokkers weleens gedaan. Het betekent dat een fokker uit het gefokte nest een teefje wil aanhouden om verder mee te fokken. Maar omdat er vaak al meerdere honden in het gezin van de fokker wonen, plaatst hij zo’n teefje uit bij een zgn ‘gastgezin’. Deze ‘krijgt’ de hond, met als voorwaarden dat de fokker er 1 of meestal nog meerdere nesten mee gaat fokken (ik hoor zelf aantallen van 5!). Na een dekking en aan het einde van de dracht wordt deze teef dan terug naar de fokker gebracht. Daar krijgt ze haar nest, als de pups zo rond de 6-8 oud weken zijn, mag de hond terug naar haar “eigen” gastgezin en de fokker verkoopt deze pups. Dit moet dan nog een aantal keren gebeuren en na een aantal nesten is de hond dan ‘klaar’ en voorgoed eigendom van het gastgezin. Dit klinkt als een aannemelijke constructie. Je zit niet met hoge aanschafkosten van de hond en meestal worden kosten als dierenarts en entingen vergoedt. En de teef krijgt individuele aandacht van het gezin waar hij woont en valt niet buiten de boot in een huis vol honden bij de fokker.
In de Labradoodle-wereld lijkt deze constructie eerder regel dan uitzondering. Begrijpelijk, want een labradoodle is momenteel big business en levert een pup al gauw € 2500,- tot € 2800,- op. Het is interessant om eens nader te bekijken hoe dit is voor het welzijn van moeder en pups.
Gastgezin-teven worden vaak al jong gedekt. Logisch, want de fokker heeft ‘haast’. Hij mag volgens de vereniging niet boven een bepaalde leeftijd fokken en er moet tenminste één loopsheid tussen de nesten zitten. Wil je vier of vijf nestjes fokken dan moet je de teef al jong inzetten, vaak al op leeftijd van anderhalf jaar. Naar mijn idee veel te vroeg en is de jonge teef echt nog niet volwassen en stabiel genoeg uitgegroeid om een nest te hebben. Een leeftijd van 2,5 -3 jaar zou veel beter zijn voor het welzijn van de teef.
In de meeste gevallen wordt er een progesterontest gedaan om de juiste tijd van dekking te bepalen. Ook allemaal logisch want een loopsheid missen kost een ronde. Dit betekent een paar ritjes naar de dierenarts, vaak door de fokker gedaan (die voor de teef meestal een redelijk onbekende is). Ook bij de dekking (vaak ook door de fokker begeleidt) is het zaak dat het lukt, en worden teven meestal vastgehouden om gedekt te worden. Ook worden er meerdere dagen achtereen dekkingen gedaan. Ook logisch, ieder verloren eitje moet nog een za**je treffen want dat is weer een pup. Ik hoor zelfs verhalen van 4 tot 6 dekkingen !!.......Een groot nest is immers lucratiever!
STRESS BIJ DE PUPS
Van enige spontaniteit is geen sprake meer, de teef is ingezet als middel met maar één doel: pups, liefst zoveel mogelijk. En dan gaat zo’n teef aan het einde van de zwangerschap opeens naar een vreemd huis (van de fokker) om daar te gaan bevallen. Soms mag de gastgezin-eigenaar daar bij zijn, wat fijn is voor de teef. Maar meestal is dit niet het geval. Je begrijpt dat dit een zeer stressvolle situatie is voor de teef. Vaak zijn er bij de fokker thuis ook nog andere honden. Deze horen in de beleving van de teef niet tot haar gezin en is alleszins geen veilige omgeving om je nest te krijgen. De teef gaat door deze stress veel stresshormonen aanmaken. Het is bekend dat dit al invloed heeft op de ongeboren pups. Deze moeten namelijk ‘goed voorbereid zijn om in een stressvolle omgeving geboren te worden’. Door de stress maakt de moeder stresshormonen aan die invloed hebben op de hersenontwikkeling van de ongeboren pups. Na de geboorte zijn deze pups gedurende hun hele leven gevoeliger voor het stresshormoon cortisol. De pups kunnen dan minder goed omgaan met stress, zullen sneller angstgedrag vertonen, zijn prikkelgevoeliger, kunnen minder goed omgaan met veranderingen en zullen sneller probleemgedrag ontwikkelen dan pups die van een stabiele moederhond komen.
OPEENS IS ALLES ANDERS
……Je leven is opeens anders, fijne wandelingen met je baasje zitten er niet in. Je wordt vaak gedwongen om bij je pups te blijven, in een aparte hoek van een huis dat je niet kent, achter een hekje of in een aparte ruimte, er zijn misschien wel honden die je spannend vindt, mensen die je niet eens kent, die allemaal naar je pups komen kijken. Je mist je baasje, je had zo graag trots je kindjes aan hem willen laten zien, je snapt niet waarom alles opeens zo anders is. Je stress blijft aanwezig, maar je wilt je pups niet verlaten (zegt je instinct)……
EFEECT OP MOEDERHOND EN PUPS
Wij houden honden vanuit onze perceptie. En daarmee sluiten we niet altijd meer aan op de intrinsieke motivatie en het natuurlijk gedrag van de hond. En gaan we vaak voorbij aan de emoties van het dier. Een teef kan niet kiezen of ze een nest wil. Sommige teven zijn geboren moeders, maar er zijn er ook genoeg die dat niet zijn (en zeker niet voor 4-5 nesten). Wat betekent dat nu voor een teef, als je je partner niet mag kiezen, en je gedwongen wordt tot een dekking, je je nest in een onveilige omgeving moet hebben. Dan gaat het niet meer over de hond, maar over onszelf, over een eigen gewin. Moeder en pups worden tot een product gemaakt. En daarmee raak je steeds verder af van jezelf. Je wordt niet meer gezien als individu, het geeft veel stress, het tast je weerstand aan, je krijgt lichamelijke klachten zoals allergieën of auto-immuunziektes. Je raakt uit balans….je ziel is tot in de basis aangetast......
Ik kom veel instabiele gestreste (vooral) labradoodles tegen. Honden die vol met allergieën zitten, slechte eters zijn, hun rust niet kunnen pakken, erg dwingend in gedrag zijn, veel blaffen en zichzelf vaak niet onder controle lijken te hebben. En als ik doorvraag, zit er meestal zo’n gast-gezin-constructie achter, van een fokker die teveel en te groots fokt.
Als ik dit vertel aan mijn cursist staan de tranen in haar ogen: ‘ik heb me dit nooit gerealiseerd’ zegt ze. En dat klopt, als koper realiseer je dit vaak niet.
VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE KOPER
Zijn alle fokkers verkeerd bezig? Nee zeker niet!! Ik kom veel fokkers tegen die erg begaan zijn met hun moederhond en pups. En die met hun hele hart en ziel hun nest begeleiden. En er zijn ook fokkers die uit hun incidentele nestje een leuke teef bij vrienden plaatsen om daar toch nog een keertje een nestje mee te hebben.
Maar er zit ook veel kaf onder het koren. En dat zijn juist niet de uit de klei getrokken boeren met een achteraf nestje. Het zijn vaak de fokkers in een sjiek jasje. Als koper wil je natuurlijk een leuke, lieve stabiele hond die 15 jaar bij jou komt wonen. Niemand zit te wachten op een angstige, nerveuze pup die niet kan dealen met de wereld om hem heen. JIJ hebt dus de verantwoordelijkheid in de keuze waar je je pup koopt.
HOE KIES JE DE GOEDE FOKKER?
Hoe weet je dat? Dat betekent goed en uitgebreid onderzoek gaan doen naar het adres waar jij je pup wilt gaan kopen. Pluis websites uit, kijk goed op hun facebookpagina’s en scrol vooral door naar de jaren terug om een goed inzicht te krijgen hoe de fokker de laatste jaren bezig is geweest.
** Hoeveel honden heeft de fokker, en in welk tijdsbestek zijn die er gekomen?
Een fokker die in een paar jaar tijd van één hond naar 6,8,10 of zelf meer honden is uitgebreid klopt niet. Als je zoveel honden hebt, kun je niet meer de individuele aandacht geven aan de hond. Dan gaat het je niet meer om de hond, maar om andere zaken.
** Hoeveel honden heeft de fokker in een gastgezin?
Het zal je waarschijnlijk meer dan verbazen…..Op websites wordt wel geschreven dat ze kleinschalig zijn en 2 of 3 honden hebben. Maar als daar buiten beeld nog eens een aantal gastgezin-teven bij zitten kun je gaan rekenen. Ik lees over fokkers die 10 of zelfs meer gastgezin-teven hebben. Een fok-product dus.
** Hoeveel nesten heeft de fokker per jaar? En hoe socialiseert hij de pups?
Een nest begeleiden en pups goed socialiseren is 24/7 werk. Dat is niet te doen als er 10-20 of meer pups tegelijk zijn. Dit kun je niet optimaal socialiseren. Met een eenvoudig socialisatierondje rondom het huis ben je met 2 pups al gauw 20 minuten bezig. Met 20 pups kost je dat 3 ½ uur. Niet te doen. Dan kun je ’s middags ook niet nog eens iets anders individueel met een pupje gaan doen. Massawerk is niet goed voor een optimale socialisatie. 10 pups in een auto stoppen om ze daarop te socialiseren is geen socialiseren maar confronteren. Dan kun je niet kijken hoe het voor elk individueel pupje is en hoe je je ritje kunt aanpassen aan elk individu. Een afgezet stuk van de tuin met wat speeltjes en speeltoestellen heeft niets te maken met socialisatie. Want….na 2 dagen is het nieuwtje eraf en is er slecht alleen nog gewenning. Socialisatie betekent dagelijks (van week 4 tot week 9) iets nieuws aanbieden aan de pups….voorwerpen, geluiden, ervaringen, uitjes, en nog veel meer.
Lopen de puppies lekker door het huis, leren ze om te gaan met huiselijke omgevingen, of worden ze alleen maar in de puppykamer gehouden?Je kunt je voorstellen dat zo’n pup dan losgaat als hij bij jou in huis komt. En dan zitten de pups weliswaar in huis, wat voor veel kopers een pluspunt lijkt, maar het is niet voldoende. En worden de pups al begeleid in hun zindelijkheid of mogen ze overal plassen….voor jou als eigenaar dan een hele kluif om dit verstoorde zindelijkheidsbesef ‘recht te zetten’.
** Wat doet de fokker zoal met zijn andere volwassen honden (als er pups zijn)?
Zijn er dan nog die fijne dagelijkse wandelingen naar het bos of strand? Of leuke speurtrainingen, spelletjes, individuele uitjes? Of moeten die honden dan 8 weken (of langer!) inleveren? Of wordt er überhaupt niet met de volwassen honden gewandeld of leuke uitjes gedaan? Verblijven deze honden alleen maar in huis (of kennel!) en tuin? Hoe groot je tuin ook is…het blijft een groot hondenhok waar niet veel nieuws meer te beleven is. Kijk weer op hun facebookpagina. Een foto van een keertje naar het bos is niet voldoende he!
Hoe zijn die honden in gedrag? Zijn ze druk, blaffen ze veel, slopen ze, plassen en po**en ze overal, lopen ze over tafel of graven ze de tuin uit….allemaal uitingen van te veel stress, verveling en te weinig individuele begeleiding.
** Fokt de fokker voor geld?
Aan een eenmalig gemiddeld nestje (5 pups) van een gangbaar ras (€ 1200,- per pup) die je 10 weken (ja !!) in huis hebt, verdien je niet zo veel. Je hebt je kosten voor medische onderzoeken, dekking, aanvraag stamboom, dierenarts en voeding. Je hebt er weken je ziel en zaligheid in hebt gelegd. Je hebt er zelfs vakantiedagen voor opgenomen en een betaalde oppas in huis gehad voor de uurtjes dat je even boodschappen moet doen. Op zich niets mis mee. Het wordt pas lucratief als je met dezelfde teef meerdere nesten neemt en je je eigen dekreuen hebt.
Als het veel nesten per jaar zijn, ruikt het naar broodfokkerij.
Pluis website en facebookpagina af, en tel het aantal nesten (en pups) eens die er in het afgelopen jaar bij de fokker zijn geboren. Komt dit boven de 3 of 4 nesten: laat dan je alarmbellen afgaan. Ik reken even voor: 7 nestjes van bijv. labradoodles van gemiddeld 6 pups (meestal zijn het er meer!)…..opbrengst € 105.000,- per jaar. Haal daar je kosten en BTW (als ze die al opgeven) van af…..dan blijf je ruim op meer dan een modaal jaarinkomen zitten. Zijn er nog meer pups per jaar: kassa!
** Hoeveel nesten zijn er TEGELIJK aanwezig?
Als er meerdere nesten tegelijk liggen, en deze pups vaak ook nog bij elkaar worden gezet, doet dat wat met de pups. Ze leren niet wat het is om in rust te zijn (pups slapen tenminste 20 uur per dag). Er is dan altijd wel een pupje dat blijft ravotten, piept of de boel wakker houdt. De pups komen dan onvoldoende aan hun rust, wat ook weer een grote invloed heeft op hun stresssysteem en weten niet meer wat het is om gewoon rustig ergens te liggen. Als goede fokker begeleidt je dit: je zorgt dat pups lekker rustig en ontspannen kunnen slapen en haalt het onrustzaaiertje er eventjes uit. En die probeer je dan individueel toch aan te zetten om rustig te worden door hem bijvoorbeeld bij je op schoot te nemen en te masseren.
Veel pups bij elkaar worden meestal niet apart gevoerd. Bij een nestje van 6 pups is dit apart voeren al een hele toer. Ik bedoel dan niet zo’n puppybar met bakjes naast elkaar. Daarbij heeft een pup nog steeds geen rust om rustig te eten. Pups die gezamenlijk uit bakken moeten eten ontwikkelen meestal een verstoord eetpatroon: het worden grote schrokkers (met soms nog voeragressie), of slechte eters. Sommige pups blijven zelfs achter in gewicht omdat ze niet voldoende de gelegenheid hebben gehad om te eten. “We zijn op dat kleintje gevallen” hoor ik wel eens…….tja
** Hoe goed ken jij de moederhond? En wat weet je precies van haar?
Een uurtje een hond zien geeft geen compleet beeld. Je zou kunnen vragen of je eens mag meewandelen als de fokker met de teef op pad gaat. Dan kun je haar gedrag ook buiten zien. Hoe ze reageert of dingen om haar heen of op andere honden. Is ze ontspannen of een gestreste hond? En hoe zit het met de vaderhond? Ken je die goed? Je wilt immers toch weten uit welk hout jouw pup gesneden is? Een nerveuze ouder is geen goede voorwaarde tot aankoop.
** Hoe selectief is de fokker naar jou als koper?
Uitgebreide intake-gesprekken, meerdere uitnodigingen tot visites (vooral als er nog geen pups zijn), en veel doorvragen door de fokker is belangrijk. Je wilt immers weten waar jouw met zorg gefokte hondje 15 jaar gaat wonen. Een fokker die “toevallig nog een pupje overhad” is opvallend.
Een goede fokker werkt niet met wachtlijsten maar heeft slechts een paar mensen die het niet erg vinden 1 of 2 jaar op een nestje van een teef te wachten. En een goede fokker werkt zeker niet met wachtlijsten waar een soort inschrijflimiet aan zit: “De wachtlijst is nu geopend, je kunt nu inschrijven …..” is echt heel raar! Ja het gebeurt! Alsof er een goede wasmachine-aanbieding voor 24 uur beschikbaar is.
“De fokker was zo aardig en begaan met de pups”. Logisch, jij bent de klant, en bij een goede ondernemer is klant koning en probeert hij een goede indruk achter te laten. Want klanten leveren jou je boterham, fancy huis, vakanties, uitjes, luxe dingetjes, mooie auto……
Nogmaals: ik wil zeker niet alle fokkers over één kam scheren, er zitten echt toppers bij. Maar er zit helaas ook veel kaf onder het koren, vaak verborgen in een mooi jasje. En het is JOUW taak om daar een goede keuze in te maken….. En als dat betekent dat je bijna niet aan het ras kunt komen wat je graag had gehad, dan kun je daar je vraagtekens bij zetten. Want een ras dat zo populair is, is meestal niet de juiste keuze. Dat is in de geschiedenis wel gebleken. Gedragsafwijkingen bij bijvoorbeeld de Engelse Cocker, Golden Retriever en Berner Sennen waren aan het einde van de vorige eeuw zeer verontrustend. Wijk dan uit naar een ander, verwant ras. En zoek naar die fokker die uit liefde een eenmalig nestje heeft.
STOP DE BROODFOKKERIJ!
Zolang we blijven kopen, blijft deze absurde handel in pups in stand. Laat jouw pup geen handelswaar zijn! Maar laat jouw pup vanuit liefde en compassie geboren worden….
En denk helaas niet: dat brei ik dan wel een beetje recht bij mijn pup. Iets wat al zo in de basis verkeerd is aangelegd blijft een levenslang ‘defect’.
Met de hond van mijn cursist gaat het wel goedkomen. Ze realiseert zich dat deze hond een leven lang meer zorg nodig heeft. Gelukkig wonen zij en haar man in een rustige omgeving, en zijn de prikkels niet te overdadig. Ze gaan niet op vakantie en er komen geen kleine kinderen over de vloer.
Delen om nog meer bewustheid te creëren…heel graag
Reageren mag ook, maar negativiteit wordt direct verwijderd. Kun je je vinden in het verhaal, heel fijn. Voel je je aangesproken: stel dan vragen aan jezelf, maar niet aan mij. En scroll weer rustig verder.....
Dier & Wijs biedt behandelingen voor dieren vanuit diverse disciplines voor gezondheid en vitaliteit
