16/11/2025
Beschouwt mijn hond mij als een vader of moeder?
Een blog over hechting(stijlen) bij honden
De eerste honden kwamen in al in ons leven toen we nog rondzwierven als nomaden. Ze veroverden een plek in ons huis gewonnen en vooral in onze harten. Ze hebben ongelooflijk veel kwaliteiten, natuurlijk hun reukvermogen, kracht, uithoudingsvermogen en hun intelligentie, maar een van de grootste talenten is toch wel het kunnen communiceren met ons en het waarnemen, (mee)voelen en lezen van onze emoties.
In de duizenden jaren dat mensen en honden samenleven is er een ongelooflijke en onbreekbare en bijzondere band tussen mens en hond ontstaan. Hij heeft een plek gekregen in ons huis en in ons hart. En met zijn onvoorwaardelijke liefde hij is echt onze beste en trouwste vriend geworden.
Uit onderzoekt blijkt dat maar liefst 95% van de baasjes hun hond als lid van het gezin zien, soms alsof het hun eigen kind is, maar ziet jouw hond jou eigenlijk ook zo?
En zijn alle banden tussen hond en baasje gelijkwaardig? Hoe zit het met de relatie en emotionele gehechtheid bij honden?
De hechtingsband is een hechte emotionele relatie tussen twee individuen. Uit verschillende studies blijkt dat de hechtingsband tussen honden en baasjes sterk lijkt op de band tussen kinderen en ouders. Net zoals baby’s kunnen honden worden ingedeeld als veilig of onveilig gehecht aan hun baasjes. Ook is aangetoond dat er sprake is van een verhoogde aanmaak van het gelukshormoon oxytocine als er oogcontact is tussen mensen en honden. En hoe langer honden naar hun baasje keken, hoe hoger de oxytocineniveaus – bij zichzelf én hun baasje, dus beiden voelen zich dan gelukkiger.
Verschillende hechtingsstijlen
Honden kunnen, net als mensen, verschillende aanhechtingsstijlen vertonen, die variëren van veilig en stabiel tot onveilig, zoals angstig en vermijdend.
In de gehele blog kun je er heel uitgebreid over lezen, de hoe je het herkent, de mogelijke oorzaken en hoe je het aanpakt, ik zal het hier even kort aanstippen maar ben je geintersseerd lees dan verder op https://www.dogcases.nl/post/beschouwt-mijn-hond-mij-als-een-vader-of-moeder
Veilige en zekere hechting
Bij een veilige aanhechting gebruikt de hond in angstige en stressvolle situaties zijn baasje als een veilige basis. Bij een angstige aanhechting is de hond overdreven afhankelijk en is er vaak paniek en stress als baasje weg gaat of is. Bij een vermijdende aanhechting is er een onafhankelijkheid, waarbij de hond afstand neemt en geen troost zoekt bij terugkeer van het baasje, hoewel er mogelijk wel stress was toen de hond alleen was. En bij een hond met een onveilig ongeorganiseerd hechtingspatroon kan de hond in situaties angst, verwarring en soms agressie vertonen, omdat de hond niet weet hoe hij of zij op een veilige manier een verbinding moet maken met het baasje.
Een veilige en zekere hechting bij je hond ontstaat door consistentie, positieve interactie en samenwerking en je hond vertrouwen geven en veel succesjes laten hebben. Positieve stimulatie en motivatie, het geven van complimentjes, werken met beloningen en duidelijkheid en voorspelbaarheid, maar het gaat hierbij ook om een goede balans tussen het gevoel van veiligheid bij het baasje en de vrijheid voor de hond om de omgeving te verkennen. Dit doe je door positief en beloningsgericht te trainen en je hond te begeleiden, samen activiteiten te ondernemen, en door de hond het gevoel te geven dat hij of zij kan vertrouwen op jou als steun en toeverlaat.
Onzeker angstige (of gepreoccupeerde) hechting
Gedrag: De hond is (extreem) aanhankelijk en zelfs paniekerig en vertoont veel stress- en angstsignalen bij als baasje weggaat of weg is (verlatingsangst). Dit kan soms ontstaan door een inconsistent en wispelturig baasje die soms afwijzend reageert en de hond niet genoeg steunt of geruststelt.
Vaak vertoont de hond ook stress in de nabijheid van het baasje of bij bepaalde voorspellers, omdat hij bang is dat het baasje weer weggaat (pessimist)
Een gepreoccupeerde hechtingsstijl bij een hond, ook wel angstige of hyper-gehechte stijl genoemd, ontstaat door vaak door inconsistent gedrag van het baasje. Honden met deze stijl zijn extreem afhankelijk van één persoon, zijn constant op zoek naar bevestiging en bang om verlaten te worden. Dit kan leiden tot veel stress, vooral wanneer ze alleen zijn, omdat ze zich bij niemand anders veilig voelen.
Onzeker vermijdende aanhechting
De hond toont weinig emotie bij de terugkeer van het baasje, vermijdt dan zelfs oogcontact en doet zijn eigen ding zonder echt contact te maken. En dit gedrag kan ontstaan bij een baasje die emotioneel en fysiek afstandelijk is en de hond niet voldoende steunt of troost biedt. Bovendien kan de hond ook ander ongewenst gedrag vertonen, zoals agressie of impulsiviteit.
Een hond met een onzeker vermijdende aanhechting kan zich terugtrekken en negeren uit onzekerheid of angst, in plaats van juist toenadering te zoeken. Dit gedrag komt voort uit gebrek aan een veilige hechting, stress, of traumatische ervaringen, wat leidt tot vermijding van aanrakingen, sociale situaties, of angst voor verlatingsangst. Om dit aan te pakken, is het belangrijk om de hond een veilige basis te bieden, conflicten te vermijden, structuur en voorspelbaarheid te bieden, en deskundige hulp van een professionele gedragstherapeut met kennis en ervaring van deze problematiek in te schakelen.
Onveilig ongeorganiseerd hechtingspatroon
Een hond met een onveilig ongeorganiseerd hechtingspatroon kan angst, verwarring en soms agressie vertonen, omdat de hond niet weet hoe het op een veilige manier een verbinding moet maken met het (nieuwe) baasje. Dit kan leiden tot gedragsproblemen zoals verlatingsangst, ontwijkend gedrag (wegkijken) wanneer het baasje thuis is, en een gebrek aan contact en veilig gevoel/geruststelling vinden.
Onveilig ongeorganiseerd hechtingspatroon
Een hond met een onveilig ongeorganiseerd hechtingspatroon kan angst, verwarring en soms agressie vertonen, omdat de hond niet weet hoe het op een veilige manier een verbinding moet maken met het (nieuwe) baasje. Dit kan leiden tot gedragsproblemen zoals verlatingsangst, ontwijkend gedrag (wegkijken) wanneer het baasje thuis is, en een gebrek aan contact en veilig gevoel/geruststelling vinden.
Besef: hechting is aangeleerd, geen instinct
En helaas is de gehele blog veel te uitgebreid om hier in zijn geheel te plaatsen, maar je kunt de hele uitgebreide blog lezen op https://www.dogcases.nl/post/beschouwt-mijn-hond-mij-als-een-vader-of-moeder
En merk je dat je hond regelmatig onrustig, gestresst en gespannen is of hyperalert is?
Begin met stress te verlagen
Hoe kun je beginnen met de stress bij je hond verlagen?
- Zorg altijd voor regelmaat en structuur in het leven van je hond;
- Zorg voor rust en ontspanning bij jezelf en je hond
- Zorg voor voldoende kwalitatieve slaap
- Zorg ervoor dat je hond beter leert om te gaan met moeilijke situaties, bouw het in hele kleine stapjes en zonder druk op.
- Leer de lichaamstaal van je hond begrijpen en herken stresssignalen en kalmerende signalen
- Bescherm je hond altijd, en zorg ervoor dat je hond je/jullie vertrouwt en ook altijd op jou/jullie kan vertrouwen
- Zorg dat je hond zich veilig voelt in zijn omgeving
- Stimuleer, motiveer en begeleid je hond op een positieve en hondvriendelijke manier
Kortom: ben er voor je hond, steun je hond en geef hem geborgenheid en biedt hem indien mogelijk een gevoel van veiligheid. Het is geen mechanisme, het gaat om échte emoties. Denk bijv. eens als je hond onder narcose moet bij de dierenarts en hij moet zonder baasje inslapen of wakker worden, hoe traumatisch dat kan zijn voor veel honden, dus zorg dat je erbij mag zijn...
En daar moet je in helpen en in steunen! Daardoor wordt de angst hanteerbaar en/of controleerbaar. (steunen is overigens iets anders dan overdreven bemoederen). Ook onze hond heeft zijn emoties en recht op onze oprechte hulp, steun, geborgenheid en veiligheid. Zorg dat je er bent voor je hond, juist in die moeilijkere tijden. Dan ben je een echte vriend en goed hondenbaasje.
Hulp nodig?
Meer weten of hulp nodig bij de angst of het gedrag van je hond? Neem vrijblijvend contact op en stuur een e-mail naar [email protected]. En lees ook eens de andere blogs over stress bij je hond www.dogcases.nl/blog
Kees van Sundert, gedragsspecialist voor honden
Ik ben een erkende opgeleide gedragstherapeut voor honden en heb me met name gespecialiseerd in opwinding en hyperactief gedrag en stress en onzekerheid en angstige honden zoals bij vuurwerkangst, angst voor harde geluiden en verlatingsangst en reactiviteit bij honden.
https://www.dogcases.nl/post/beschouwt-mijn-hond-mij-als-een-vader-of-moeder
