02/04/2024
Kalmerende signalen
Gelukkig wordt tegenwoordig meer aandacht besteed aan de lichaamstaal van de hond bij de meeste moderne hondenscholen. Dan hebben we het met name over stress-signalen en houding van lichaam, staart en oren. Hoewel dit een hele verbetering is ten opzichte van geen aandacht hiervoor, of zelfs het onderdrukken van communicatie, doen we onze honden hier nog steeds (onbewust) mee tekort.
Zelf doet me dit denken aan onze start met Chester. Natuurlijk moest die zo snel mogelijk op cursus, dus daar stonden we op het veld tussen een stuk of vier andere honden. Een beloningstasje vol snoepjes aan mijn riem en de wil en energie om met hem aan de slag te gaan. En Chester? Die plakte met zijn neus aan de grond. Ik kreeg allerhande suggesties over wat het kon zijn en wat ik eraan kon doen, maar niets hielp. Met mijn kennis van nu heb ik er spijt van dat ik niet naar hem luisterde, maar destijds wist ik ook niet beter.
Honden zijn van nature namelijk ontzettend conflict vermijdend. Dat is ook nodig, want conflict brengt je overlevingskans in gevaar. Uit die noodzaak om conflict te vermijden komt een subtiele manier van communiceren, die bedoeld is om beleefdheid te tonen, intenties duidelijk te maken, en om hun omgeving of zichzelf te kalmeren. Door die kalmerende werking noemen we deze lichaamstaal dan ook kalmerende signalen. Alle honden spreken deze taal, mits wij ze met onze goede bedoelingen niet te zeer beperken of onderdrukken. Ook voor ons als mens is het van belang om deze taal te leren herkennen. Zo kunnen we sneller zien wat onze honden moeilijk vinden, waar hun grenzen liggen en als resultaat daarvan kunnen we ze beter begeleiden en een betere band met ze opbouwen.
Deze signalen kun je zien als een ladder. De kleine, subtiele signalen worden vaak als eerst ingezet: tongelen of gebruik van de ogen bijvoorbeeld. Daarna volgen duidelijkere signalen: zoals als communicatie bewust gaan zitten of liggen. Ook bewust op de grond snuffelen of doen alsof (zoals op de foto, of destijds tijdens de cursus) is een van deze sterkere signalen. Bij onvoldoende beleefde reactie op deze signalen gaan sommige honden over op het wegjagen van een trigger.
Het leren herkennen van deze signalen heeft zowel voor mens als hond een positieve uitwerking. Als wij op tijd leren zien wat ze communiceren, hoeven in de toekomst steeds minder honden te schreeuwen om gehoord te worden.
