Dressuurnatuurlijk

10/09/2025

Nageeflijkheid betekent letterlijk: “het paard geeft na”. Maar de vraag is: waarop geeft hij na?
Want het is niet op jouw handen, niet op het bit en ook niet op de kracht van je teugels.

Een paard kan alleen zuiver nageven wanneer hij zichzelf draagt: zijn rug loslaat, de achterbenen richting zwaartepunt treden, en de energie ononderbroken doorstroomt van achter naar voren.

Het hoofd rond krijgen met de hand is een illusie van nageeflijkheid. De buitenkant zonder de binnenkant.

Ik hoor het te vaak: ruiters die trots zeggen dat hun paard “lekker nageeflijk” was in de training, omdat de hals rond leek. Maar de realiteit: een vastgezette rug, afgeknikte hals en geblokkeerde achterbenen.

Terwijl: nageeflijkheid een gevolg is van vertrouwen, balans en lichtheid. Niet een doel op zich.

Durf het idee los te laten dat je nageeflijkheid kunt maken. Je kunt het alleen uitnodigen. Je paard geeft het, vrijwillig.

Ik weet nog jaren geleden dat een combinatie voor het eerst bij mij in de rijbak kwam. Een strakke neusriem, korte teugels en het paard kort en afgeknikt in de hals.

Toen ik de ruiter vroeg of ik de neusriem losser mocht doen was het nog oké. Maar vanaf het moment dat ik vroeg om de teugels langer te maken zag ik de paniek in haar ogen.

En dat herken ik bij meer ruiters. Het vraagt moed, want het betekent dat je jouw (schijn)controle een stukje loslaat.

Wat als de volgende revolutie in dressuur niet gaat over méér technieken, méér hulpen, of strengere kaders… maar over minder? Over terugkeren naar de essentie van paardrijden: communicatie, partnerschap en vertrouwen.

Nageeflijkheid is niet iets dat jij aan je paard oplegt. Het is een geschenk dat hij jou aanbied wanneer jij hem de veiligheid, balans en vrijheid biedt om het te kunnen geven.

09/09/2025

Veel ruiters denken dat hun paard dagelijks getraind moet worden om genoeg beweging te krijgen. “Hij moet minstens een uur per dag onder het zadel, anders heeft hij niet genoeg gelopen”

Maar is dat dan geen compensatie van wat hij ergens anders te kort komt?

De basisbehoefte van een paard is vrij kunnen bewegen: hapje-stapje, spelen, rusten, en zo door.… In de natuur doen ze dat de hele dag door, laag-intensief en zelfgekozen. Dat is iets totaal anders dan in de bak trainen.

Wanneer wij training gebruiken om een paard “aan zijn stappen te laten komen”, draaien we oorzaak en gevolg om.

Training is geen vervanging van beweging. Een paard moet zijn bewegingsbehoefte kunnen vervullen via zijn huisvesting:

- een groep om mee samen te zijn,
- voldoende ruimte om vrij te kunnen bewegen,
- afwisseling in terrein en omstandigheden.

Training is dus niet bedoeld om je paard moe te maken of “genoeg stappen” te laten zetten. Training is bedoeld om vanuit een stabiele basis fysiek en mentaal nóg sterker te worden.

Vraag jezelf af: gebruik jij training om je paard te ondersteunen, of om een tekort in zijn huisvesting te compenseren?

05/09/2025

Wij paardenmensen zijn vaak super gedisciplineerd voor onze paarden 🐎.

We staan in weer en wind op stal en verzorgen alles tot in de puntjes. Maar voor afvallen én gezondheid kan datzelfde doorzetten ook je grootste valkuil zijn.

Het grappige is: veel paardenliefhebbers maken dezelfde vijf fouten als het gaat om afvallen en energie…

Ik heb daar een handig overzicht van gemaakt: “Vijf fouten waardoor paardenliefhebbers niet afvallen (en wat je wél kunt doen)”.

Wil je dit gratis overzicht ontvangen?

Typ PAARD hieronder 👇 en ik stuur je de link in je inbox.

04/09/2025

Veel ruiters denken dat ze moeten kiezen: óf je bent streng en duidelijk, óf je bent zacht en vriendelijk. Maar wat als ik je vertel dat dit een valse tegenstelling is?

In de praktijk zie ik vaak twee uitersten. Aan de ene kant ruiters die alles oplossen met kracht: “Hij moet luisteren, punt.” Het paard gehoorzaamt misschien… maar vaak met spanning, weerstand of blokkades in het lichaam.

Aan de andere kant de ruiters die alleen maar lief willen zijn: “Ik wil geen druk gebruiken, dus ik wacht wel tot hij het zelf aanbiedt.” Het resultaat? Paarden die onzeker worden, blijven zoeken of juist grenzenloos gedrag vertonen.

De waarheid is: een paard doet nooit expres vervelend. Wat wij ‘ongewenst gedrag’ noemen, is eigenlijk communicatie. Een signaal dat er iets niet klopt: spanning, onbegrip, pijn, of gewoon verwarring. Als trainer is het mijn taak om te luisteren én tegelijk richting te geven.

Zachtheid zonder duidelijkheid = chaos.
Duidelijkheid zonder zachtheid = onderdrukking.
De kracht zit in de combinatie.

Wanneer ik met een paard werk, maak ik altijd een combinatie.
🔸 Duidelijkheid: een logische op- en afbouw, consequentie en structuur.
🔸 Zachtheid: ik zie het paard, zijn gemoedstoestand en zijn lichaamstaal.

En precies dáár kan ontspanning én samenwerking ontstaan.

Een voorbeeld: een paard dat steeds snelheid maakt in het werk. Streng corrigeren of boos worden helpt op het oog misschien even, maar lost het probleem niet op. De volgende keer zal het gewoon weer aanwezig zijn en misschien zelfs nog erger.

Alleen maar lief wachten ook lang niet altijd. Als je niet onderzoekt waar het vandaan komt en niks veranderd, zal de uitkomst ook niet anders zijn.

Een duidelijk plaatje voor jezelf en voor je paard is onmisbaar: Hoe zou ik willen dat hij reageert en waar zijn we naar toe onderweg? En dan daar binnen: Snapt hij wat ik bedoel? Is hij hier fysiek klaar voor? Wat heeft hij op dit moment nodig?

Het mooie is: juist door zachtheid + duidelijke communicatie ga je sneller vooruit. Paarden leren sneller wanneer ze niet bang zijn, maar ook niet hoeven gissen. Het is geen compromis, het is een synergie.

Dus: je hoeft niet te kiezen. Hard of zacht is wat wij er van maken. Voor het paard telt: ben je eerlijk, duidelijk en betrouwbaar?

Dát is de basis van echte samenwerking.

01/09/2025

14/08/2025

Dit was mijn uitzicht, toen ik las dat ik ook het laatste onderdeel (rijden) van de opleiding 'Trainer en instructeur Natural Horsemanship' van Dressuurnatuurlijk heb gehaald!
Inmiddels zijn we weer thuis en wacht ik tot mijn diploma op de mat valt.

14/08/2025

5 signalen dat de training voor je paard te snel gaat (en wat je dan wél kunt doen)

Herken je één van deze signalen? Dan is het tijd om even terug te schakelen…

1. Je paard gaat iedere keer stilstaan als je naar de werkruimte toe loopt
2. Je sluit de training slechter af dan dat je begonnen bent
3. Je paard toont spanningssignalen zoals mesten, uitschachten (overspronggedrag) of is schrikkerig
4. Je paard is traag (afgesloten) of juist heel vlot
5. Je paard kan niet stilstaan

De sleutel ligt meestal in kleinere, behapbare stappen met meer pauzemomenten. Spanning wordt vaak gelinkt aan een (te) harde behandeling, maar heeft vaak zijn oorsprong in te grote stappen, het overslaan van stappen of niet voldoende tijd om het emmertje te legen.

Wat je wél kunt doen:

- Knip je training op in kleine opdrachten waar je paard makkelijk een antwoord op kan vinden.
- Geef hem ruimte om zijn zelfvertrouwen te laten groeien.
- Leer je paard ook dat hij mag leren (deze vergeten we vaak!)
- En bouw voldoende momenten in waarin hij kan verwerken en jij kunt observeren wat het voorgaande mentaal en fysiek met hem gedaan heeft.

Juist die momenten van rust vertellen je ontzettend veel!

www.dressuurnatuurlijk.nl

07/08/2025

“Mijn paard mest altijd als ik ga rijden, maar dat is toch juist ontspanning?”

Die hoor ik vaker. En eerlijk: het is precies dat soort misverstand dat ons soms op het verkeerde spoor zet.

Een tijdje terug ontving ik een bericht van een ruiter die verbaasd was over mijn stelling: mesten tijdens de training = spanning.

Zij dacht dat het juist een goed teken was. Haar was geleerd dat het paard ontspande en ruimte maakte om beter te kunnen bewegen.

Ik legde haar uit: vanuit de natuur ontdoen paarden zich bij dreigend gevaar van ballast om sneller te kunnen vluchten. Dat is geen ontspanning, dat is overleven. Het autonome zenuwstelsel schakelt op.

Het is dus belangrijk om dit in context te plaatsen. Mest jouw paard structureel:
- tijdens het poetsen,
- onderweg naar de werkruimte,
- of juist in de training?

Dan is dat iets om serieus te nemen. Niet als ‘gewoonte’, maar als signaal.

👉 Zou jij mesten herkennen als spanning?

06/08/2025

Paarden kunnen op vier verschillende manieren op spanning reageren:

- Flight (vluchten)
- Fight (vechten)
- Freeze (bevriezen)
- Faint (verlies van controle over de ledematen)

De freeze-reactie is degene die het vaakst over het hoofd wordt gezien. Paarden die in deze toestand verkeren, worden al snel bestempeld als traag, sloom, flegmatiek of zelfs ‘braaf’. Totdat ze ineens ontploffen. Voor veel eigenaren komt dat als een donderslag bij heldere hemel, omdat het gedrag totaal niet lijkt te passen bij het beeld dat ze van hun paard hebben.

Sommige paarden blijven zo lang in een voor hen stressvolle situatie, dat de freeze-modus hun nieuwe normaal is geworden. En dat valt vaak niet op, juist omdat het gedrag zo ‘rustig’ lijkt. Ondertussen is het lichaam nog steeds onder spanning.

Daarom is het cruciaal om gedrag altijd in context te bekijken.

* Heeft jouw paard van nature veel energie, maar lijkt hij tijdens het rijden niet vooruit te branden? Dan is het goed mogelijk dat hij op dat moment in freeze zit.
* Verandert een jong paard ineens van alert naar teruggetrokken en opvallend rustig wanneer je op wilt stappen? Ook dat is een belangrijk signaal dat hij zich mogelijk afsluit.

Natuurlijk zijn er ook paarden die van zichzelf kalm zijn en zuinig omgaan met hun energie, zowel tijdens het werk als daarbuiten. Maar dat onderscheid zie je alleen als je het hele plaatje bekijkt. Daarom blijft context zo belangrijk.

01/08/2025

Een paard dat gaat liggen van stress? Dat roept reacties op.

Sommigen herkenden het direct, terwijl anderen zeiden:
“Nog nooit gezien.”
“Dat is geen angst.”
“Zo ligt een paard niet van spanning.”

En dat is precies het punt.

Een paard dat gaat liggen is niet de norm. Het is een uiterste staat van stress of angst waarin het zenuwstelsel zich deels of volledig uitschakelt.

Niet elk paard reageert hetzelfde, niet elke situatie ziet er hetzelfde uit en het gaat ook niet om die ene foto.

Het gaat over iets veel groters:
* Hoeveel signalen we missen.
* Hoe vaak we gedrag verkeerd lezen.
* Hoe snel we denken in: “eigenwijs”, “lui”, “dominant”, “geen zin”, “testgedrag”...
…terwijl het paard zich juist uitspreekt, bevriest of op z’n laatste overlevingsstrategie vaart.

Daadwerkelijk gaan liggen van spanning of angst zien we het meest terugkomen bij:
* Trailerladen
* Het beleren van jonge paarden

Het is een uiterste reactie op opgelopen spanning waarbij veel eerdere signalen vaak over het hoofd zijn gezien of verkeerd geïnterpreteerd.

Neem de freeze waarbij het paard door spanning in zichzelf keert en ogenschijnlijk niet meer reageert. De druk wordt verder opgevoerd maar het paard is al bevroren van spanning… tot hij letterlijk door de benen zakt.

Of de fight waarbij het paard zich verzet en wordt bestempeld als ‘lastig’ of ‘brutaal’ terwijl hij in werkelijkheid vecht uit pure angst... tot hij uiteindelijk geen andere uitweg meer ziet.

👉 Herken jij spanning bij jouw paard?
👉 Of heb je ooit meegemaakt dat jij spanning zag waar anderen dat niet konden (h)erkennen?

Deel je ervaring of stel je vraag want juist hier begint het verschil dat we samen kunnen maken.

31/07/2025

“Mijn paard vindt de trailer niet spannend hoor. Hij is gewoon zó eigenwijs dat hij voor de klep gaat liggen.”

Dit wordt vaker gezegd dan je denkt...

Maar nee, je paard is niet eigenwijs. Hij is in doodsangst.

Paarden hebben vier manieren om met spanning om te gaan:
- Flight (vluchten)
- Fight (vechten)
- Freeze (bevriezen)
- Faint (verlies controle ledematen)

Een paard dat gaat liggen voor de trailer zit zo diep in zijn stresssysteem, dat zijn lijf uitschakelt. Ofwel, de faint.

Niet omdat hij je test maar omdat zijn brein denkt: ik ga dood. In de natuur is dit de laatste overlevingsstrategie. Een ultieme vorm van hulpeloosheid en dus: een noodkreet.

Probeer situaties altijd in context te plaatsen. Is het logisch dat je paard (als vluchtdier) gaat liggen voor de trailer? Iets wat hij normaal alleen zou doen als hij zich juist heel veilig voelt?

Verandering begint bij herkennen wat er écht gebeurt.

👉 Zou jij dit herkennen bij je eigen paard?
👉 Hoe zou jij reageren?

www.dressuurnatuurlijk.nl