15/10/2025
“Die is niet genoeg gesocialiseerd”
– Het is een uitspraak die elke verzorger van een hond met angst (of ander gedrag dat mensen niet leuk vinden), wel al gehoord heeft.
En soms klopt dat ook. Maar veel vaker zie ik honden die té veel gesocialiseerd zijn. Hun verzorgers stellen hen met de beste bedoelingen aan zoveel mogelijk prikkels bloot in de eerste paar weken van hun leven.
Vaak op advies van familie, vrienden, fokkers,… Alleen zeggen die er zelden bij hoe je je hond op een goede manier kan socialiseren.
➡️ Het resultaat? Een hond met een angst of trauma die exact doet wat zijn mensen met al dat socialiseren hoopten te vermijden.
Bijna 10 jaar geleden (in 2016) wees onderzoek al uit dat mensen die heel actief bezig zijn met de socialisatie van hun puppy, vaker een volwassen hond krijgen met gedragsproblemen zoals agressie of angststoornissen. Mensen die daar helemaal niet mee bezig waren, hadden meer kans op een stabiele hond.
Socialiseer je je hond dan beter helemaal niet? Toch wel, socialisatie is nodig. Maar de manier waarop jij als verzorger het aanpakt, bepaalt of je een gesocialiseerde of een getraumatiseerde hond in huis hebt.
Wat is socialisatie?
“Je hond zoveel mogelijk blootstellen aan alles terwijl hij nog klein is. Hem overal mee naartoe nemen en zoveel mogelijk laten kennis maken met verschillende mensen en honden want hij moet ermee leren omgaan” – Dat is zowat de gangbare definitie die ik elke dag in het werkveld hoor.
❎ En die is gewoon fout.
De socialisatiefase van een puppy loopt ongeveer van 4 tot 12 weken. (Al wordt ook dat de laatste jaren in de wetenschap ter discussie gesteld).
Je puppy in de periode zoveel mogelijk blootstellen aan prikkels is niet hetzelfde als socialiseren.
Want een belangrijk detail dat al die lijstjes met dingen waar je hond aan ‘moet’ wennen in die periode vergeten, is dat socialisatie alleen werkt als je puppy zich tijdens dat hele proces veilig voelt.
‼️ Niet of hij veilig IS (ik ga ervanuit dat je je puppy veilig houdt), maar of hij zich veilig VOELT. En daar loopt het heel vaak fout.
Het klopt namelijk inderdaad dat indrukken die een puppy opdoet in die levensfase, blijven hangen. Dat telt voor positieve ervaringen, maar even goed voor negatieve!
Eén slechte aanvaring met een andere hond die net wat te bruusk op hem komt aflopen, kan al voor een angst voor andere honden zorgen in het latere leven van je hond.
Je hond goed socialiseren wil dus zeggen dat hij een reeks goede ervaringen opdoet waarbij hij kan rekenen op veiligheid en de steun van zijn verzorger. Zodat hij die situaties later in het even kan herkennen als niet gevaarlijk en hij stabiel en ontspannen door het leven kan.
Hoe wel goed socialiseren?
1. Kies de juiste situaties
Je hond hoeft echt niet alles te leren. Focus op situaties die in jullie leven vaak zullen voorkomen. Je hoeft je hond niet te socialiseren met de tram als je die nooit gebruikt. Wennen aan katten hoeft niet per se als jij niet van plan bent om een kat in huis te halen.
2. Begin klein
Socialisatie gaat niet alleen over dingen buiten jullie huis. Voor veel pups is een huis op zich al iets waar ze aan gewoon moeten worden. Hun nieuwe gezin, de nieuwe tuin, nieuwe geuren, de kinderen, jijzelf,…. De eerste paar weken dat je een pup in huis hebt, is hem mee naar buiten slepen om te socialiseren geen goed idee. Focus eerst op wennen in de directe omgeving en een band opbouwen met zijn gezin.
3. Kies de juiste fokker
Socialisatie begint op 4 weken. Jij hebt je puppy ten vroegste op 8 weken in huis. Dat wil zeggen dat een belangrijke taak is weggelegd voor de fokker. Toch verblijven de meeste pups in een hok, gargage, stal of ergens anders in die periode. Daar worden ze aan geen enkele prikkel blootgesteld. Een fokker vinden die daar wel rekening mee houdt, kan een wereld van verschil maken.
4. Werk op het tempo van je hond
Jij kan niet bepalen hoe snel de socialisatie verloopt. Als je hond nog ergens onzeker over is, dan is dat zo. Geef hem de tijd. Jij kan niet bepalen hoe je hond zich moet voelen. Afhankelijk van het ras, de persoonlijkheid en de ervaringen in de eerste 8 weken van het leven van je puppy, kan het proces sneller of trager verlopen.
5. Keuzevrijheid is essentieel
Als je puppy iets te eng vindt en ervandoor wil gaan, laat dat dan toe. Zet hem zeker niet op je arm of dwing hem niet dichterbij hetgeen hem angst aanjaagt. Een hnd kan op drie verschillende manieren reageren bij angst. Vechten, vluchten of bevriezen. Die tweede heeft de absolute voorkeur. Je hond dwingen tot iets garandeert bijna dat hij op latere leeftijd een andere strategie zal kiezen, zoals bijten of uitvallen bijvoorbeeld.
6. Houdt rekening met de angstfase
Op ongeveer 12 weken komt een puppy in wat we noemen een angstfase. Dat wil zeggen dat hij in die tijd gevoeliger is aan het opdoen van een angst. Het socialiseren hoeft dat niet te stoppen, maar gaat vaak wel wat trager. Het wil ook zeggen dat je niet zomaar kan doorbarrelen met hem blootstellen aan nieuwe dingen. Zolang je je hond keuzevrijheid biedt, is er niks aan de hand. Een hond kan nieuwe dingen leren op élke leeftijd. Beter geen ervaring met een bepaalde prikkel dan een slechte.
7. Ken het verschil: Sociaal zijn is niet hetzelfde als iedereens vriend zijn
Een sociale hond is een hond die neutraal staat tegenover de meeste prikkels. Net zoals jij niet elke rando op straat een knuffel zal geven, hoeft je hond geen BFF’s te worden met elke andere hond, mens of prikkel, die hij tegenkomt. Een sociale hond kan dus prikkels vooral negeren, hij hoeft er niet enthousiast op te reageren. Als je hond geen interesse heeft in iets, respecteer dat dan en probeer het niet te forceren onder het mom van socialisatie.
8. Steun je hond!
For the love of the Lord, troost je hond als hij geschrokken of bang reageert op een prikkel en haal hem weg uit situaties die te moeilijk voor hem zijn. Of jij vindt dat die angst terecht is of niet, maakt niks uit. Als je hond bang is, dan help je hem. En neen je bevestigt hem op die manier niet in zijn angst. Integendeel, je leert hem dat hij altijd bij jou terecht kan als iets moeilijk is. ❤️
9. Let op met dingen waar je hond al bang voor is
Wennen kan alleen aan zaken waar je hond nog niet bang voor is. Eens de angst er al is, is socialisatie niet meer mogelijk. Honden zijn meesters in linken leggen. Soms duurt dat even, bij angst kan dat op een paar seconden gebeurd zijn. Het kan dus best zijn dat je puppy van 8 weken al bang is voor bepaalde geluiden, mensen of honden. Dan zal wennen niet helpen. Neem in dat geval contact op met een professional.
10. Niks moet
Je hond is een levend wezen. Een uniek persoontje met zijn eigen karakter, voorkeuren, angsten en eigenaardigheden. Je kan die niet kneden tot iets dat volledig naar jouw wens is. Zelfs niet in de socialisatiefase. Zie die fase dus vooral als een tijd om elkaar te leren kennen en begrijpen en niet als periode waarin je hond alles ‘moet’ leren.
Pootje! 🐾
Annelies en Kibo
PS: Meer weten over hoe je een sterke band kan opbouwen met je puppy? Check dan zeker de gratis audiocursus: https://hondeninnesten.be/gratis-audiocursus/
