07/02/2025
LEKCJA NR 30 📚
Rhodesian Ridgeback
“-Ależ to lew, nie pies !
-Nazywa się Saba (lew)-odpowiedział pan Tarkowski.- Należy on do rasy mastyfów, to zaś są największe psy na świecie”
“Chamis puścił obrożę, za którą przytrzymywał brytana, a ów poczuwszy, że jest wolny, począł machać ogonem, łasić się do pana Tarkowskiego, z którym poznał się już dobrze poprzednio, i poszczekiwać z radością.
Dzieci patrzyły z podziwem przy blasku księżyca na jego potężny okrągły łeb ze zwieszonymi wargami, na grube łapy, na potężną postać przypominającą postać lwa płowo żółtą maścią całego ciała. Nic podobnego nie widziały dotąd w życiu.
- Z takim psem można by bezpiecznie przejść Afrykę-zawołał Staś “
To oczywiście fragment “W pustyni i w puszczy“ Henryka Sienkiewicza, który wymyślił sobie, że dwójka dzieci może samotnie podróżować po Afryce, a towarzyszyć ma im niezwykły pies. Niestety- mastif angielski, o którym zapewne pisał autor, nie miałby raczej szans w tej wędrówce. Gdyby Henryk Sienkiewicz pisząc książkę o przygodach Stasia Tarkowskiego i Nel Rawlison wiedział o istnieniu “afrykańskiego psa na lwy “ (pierwsza polska nazwa rasy rhodesian ridgeback) zapewne temu psu powierzyłby rolę w afrykańskiej przygodzie. Można również wyobrazić sobie rhodesiany towarzyszące Karen Blixen w polowaniu na lwy w codziennym życiu na farmie Mbogani lub jako wspomnienie kiedy pisała słynne pierwsze zdanie “Pożegnania z Afryką “ słynne: “I had a farm in Africa, at the foot of the Ngong Hills”(Miałam farmę w Afryce u podnóża wzgórz Ngong”). Wszystko to możemy sobie wyobrażać, bo sylwetka ridgebacka fantastycznie wpisuje się we wspomnianą literaturę, natomiast faktem jest, że to jedyna rasa psów, której wzorzec został dostarczony przez Związek Kynologiczny Afryki Południowej i Kennel Club Zimbabwe. Autorem wzorca jest Francis Barnes - opracował go na podstawie wzorca dalmatyńczyka w roku 1926.
Rasa należy do grupy VI, sekcji 4-rasy pokrewne i nie podlega próbom pracy.
Rasa powstała na skutek fascynacji europejskich osadników psem Hotentotów. Lokalnie występujące pariasy z pręgą na grzbiecie potrafiły głosić zwierzynę, osaczyć lwa i zatrzymać go w oczekiwaniu na wojowników z oszczepami.
Myśliwi przybyli na Czarny Ląd zachwyceni umiejętnościami tych psów zaczęli je krzyżować z europejskimi rasami nie tylko myśliwskimi. W efekcie ich zabiegów mamy dziś rhodesiana.
Rhodesian ridgeback jest psem mocnym, muskularnym, zwinnym i aktywnym, potrafi przebiec bez większego zmęczenia wiele kilometrów, jest odporny na trudne afrykańskie warunki. Nie jest to ani mastif ani chart. Zarówno zwalista, limfatyczna sylwetka, jak i zbyt lekka konstrukcja ciała u tych psów jest wadą.
Głowa powinna wyglądać szlachetnie. Szerokość mózgoczaszki winna być równa jej długości od guza potylicznego do stopu i od stopu do nosa. Stop powinien być delikatnie zaznaczony tak, aby głowa była głową psa gończego nie charta . Wargi muszą dobrze przylegać do szczęk, obwisłe są nie do przyjęcia, jeśli pies ma zdobywać wystawowe laury. Czaszka płaska, uszy dość wysoko osadzone(na wysokości oczu), szerokie u podstawy zwężające się ku dołowi. Kiedy ridgeback jest spokojny i zrelaksowany na głowie nie może być zmarszczek, pojawiają się one wraz ze skupieniem psa, np. na jakimś przedmiocie, sytuacji lub człowieku. Charakterystyczną cechą rasy jest pręga (ridge), czyli mutacja genetyczna, w wyniku której na grzbiecie psa pojawia się pas włosów rosnących w przeciwnym kierunku. Według wzorca pręga musi być wyraźna, symetryczna i zwężać się w kierunku zadu, w koronie pręgi powinny znajdować się 2 symetryczne wicherki. Nie wszystkie rhodesiany posiadają idealne pręgi, rodzą się również bezpręgowe osobniki. Do hodowli używamy tylko psów z pręgami takimi jak opisana we wzorcu. Jednak trzeba pamiętać, że brak pręgi lub małe błędy, tj. na przykład dodatkowy wicherek, nie powodują, że pies nie nadaje się na wiernego kompana i członka rodziny. Z ridgebackami można uprawiać rożnego rodzaju sporty, można też spacerować, jedno i drugie sprawia im ogromną przyjemność, ważne dla nich jest towarzyszenie człowiekowi. Wzorzec rasy wskazuje, że umaszczenie psa rasy rhodesian ridgeback może oscylować od jasno pszenicznego (light wheaten) do czerwono pszenicznego (red wheaten) . Rhodesiany obserwowane w pełnym słońcu zachwycają błyszczącą sierścią (oczywiście kiedy są odpowiednio pielęgnowane, karmione i zdrowe), jednak włos nie może być jedwabisty ani wełnisty, a krótki i gęsty. Dopuszczalne są niewielkie białe znaczenia na piersi i przy pazurach. Oczywiście dotyczy to psów, które mają być użyte w hodowli. Oczy ridgebacków powinny być czarne i wówczas również czarny powinien być nos, zdarzają się jednak tzw. ”livery” (często bardzo pożądane przez hodowców). Mają one brązowe oczy i nosy. Na ringu wystawowym ridgeback jest oceniany przede wszystkim w ruchu. Ruch ridgebacka jest swobodny i energiczny, kończyny prowadzone równolegle.
Na koniec kilka słów na temat wzrostu rr. Wzorzec dopuszcza u psa wysokość w kłębie do 69 cm, u suki od 61-65 cm. Niestety zdarza się coraz więcej zarówno psów jak i suk znacznie większych niż wskazuje wzorzec.
Ridgebacki to zdrowa rasa, nie są problemowe zdrowotnie i szczególnie chorowite, jednak decydując się na psa tej rasy należy sprawdzić czy hodowca dopilnował badań - zarówno ojca jak i matki miotu. U obojga powinny zostać wykonane prześwietlenia stawów biodrowych, łokciowych, w kierunku osteochondrozy oraz rtg kręgów lędźwiowych. Przeprowadzone badania genetyczne powinny wykluczać ryzyko zachorowania na mielopatię degeneracyjną(DM), młodzieńczą padaczkę miokloniczną(JME), hemofilię typu B oraz dziedziczną głuchotę(EOAD). Odpowiedzialny hodowca wykonuje wymienione badania, jak również dba o swoje zwierzęta na co dzień, regularnie bada ich krew, a wyniki konsultuje z lekarzem weterynarii, przed planowanym kryciem zleca również wykonanie panelu ginekologicznego u suki. Duże znaczenie ma konsekwentnie wdrażana socjalizacja szczeniąt, która musi być kontynuowana przez przyszłych właścicieli. Należy uzbroić się w pokłady cierpliwości i łagodnie, lecz konsekwentnie, najlepiej pod okiem trenera/behawiorysty znającego rasę dążyć do celu. Ze względu na brak podszerstka, jak również ogromną potrzebę kontaktu z człowiekiem ridgeback nie nadaje się do trzymania go w budzie. Nie nadaje się też do stróżowania i nie jest psem obronnym, choć często ze względu na swoją wielkość czy postawę jest tak postrzegany. Ridgeback jest psem całkowicie oddanym swemu Opiekunowi, jak i jego rodzinie. Należy jednak pamiętać, że to pies gończy, inteligentny i dość niezależny, dlatego jeszcze raz należy podkreślić, że szkolenie metodami pozytywnymi bez stosowania awersji ma w przypadku rr ogromne znaczenie, zarówno u szczeniąt, jak i u dorosłych psów.
Rhodesian chętnie będzie uprawiał agility, dogtrekking czy canicross, fantastycznie i z pasją pobiegnie z chartami w coursingu można próbować trenować z nim obedience, choć to chyba najtrudniejsza dyscyplina dla rr.
Opracowanie: Katarzyna Oporowska-Moszyk
